Καπέλα" έως 944% σύμφωνα με την ΠΑΣΕΓΕΣ
Η πρωτοφανής ακρίβεια που σαρώνει την αγορά οφείλεται εν πολλοίς στον εκβιασμό που υφίστανται οι προμηθευτές των προϊόντων (αγρότες, βιοτέχνες, βιομηχανία) να «φουσκώνουν» τις τιμές με εικονικά τιμολόγια.
Τη μερίδα του λέοντος αποκομίζουν οι έμποροι και λιανοπωλητές που εισπράττουν έως και το 60% της ψευδούς τιμής των τροφίμων.
Από έρευνα της ΠΑΣΕΓΕΣ προκύπτει, επίσης, πως, ενώ οι καταναλωτές πληρώνουν σε δεκαπλάσιες σχεδόν τιμές τα αγροτικά προϊόντα και τρόφιμα, στις τσέπες των αγροτών καταλήγει μόλις το 10% της αξίας.
Εξοργιστικές και πέραν κάθε καλώς εννοουμένων συναλλακτικών ηθών είναι και οι τιμές που αναγκάζονται να πληρώνουν οι καταναλωτές σε όλα τα βασικά είδη διατροφής. Η ψαλίδα τιμών καταναλωτού και παραγωγού έχει αβυσσαλέο άνοιγμα, που δρασκελίζουν ανενόχλητα καρτέλ και μεσάζοντες.
Ακριβότερα κατά 650% πωλούνται το αλεύρι σε σχέση με την τιμή παραγωγού, το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο +239%, οι ελιές Καλαμών +220%, τα ψάρια +333%.
Το ψωμί
Χαρακτηριστικό παράδειγμα εδώ το ψωμί:
Το τύπου «χωριάτικο» πωλείται προς 1,7 ευρώ ανά κιλό, ενώ ο παραγωγός εισέπραξε για το μαλακό σιτάρι 0,18 ευρώ/κιλό. Στον καταναλωτή τελικά φτάνει ακριβότερο το ψωμί κατά 944%, αλλά από την πρωτοφανή αυτή ληστεία ευνοημένοι φαίνεται πως είναι οι πάσης φύσεως μεσάζοντες και λιανοπωλητές και όχι βέβαια ο αγρότης, καθώς το μερίδιό του είναι μόλις 11% από την τιμή που πληρώνει ο καταναλωτής.
Για να γίνει περισσότερο αντιληπτό το μέγεθος της κλοπής αγροτών και καταναλωτών: Στα 100 ευρώ που πληρώνει για την αγορά ψωμιού ένα νοικοκυριό, μόνο τα 10 πηγαίνουν στον παραγωγό.
Εξοργιστικές και πέραν κάθε καλώς εννοουμένων συναλλακτικών ηθών είναι και οι τιμές που αναγκάζονται να πληρώνουν οι καταναλωτές σε όλα τα βασικά είδη διατροφής, παίρνοντας πάντα σαν βάση τις τιμές με τις οποίες ξεκινούν αυτά από το χωράφι ή τη στάνη (όταν πρόκειται για κτηνοτροφικά προϊόντα).
Ανενόχλητοι
Η ψαλίδα τιμών καταναλωτού και παραγωγού έχει αβυσσαλέο άνοιγμα που δρασκελίζουν ανενόχλητα καρτέλ και μεσάζοντες, καθώς:
Ακριβότερα κατά 650% πωλούνται το αλεύρι στην αγορά σε σχέση με την τιμή παραγωγού, το ρύζι +324%, η ζάχαρη +265%, το χύμα κρασί +378%, το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο +239%, οι ελιές Καλαμών +220%, το μέλι +314%, τα ψάρια +333%, το μοσχαρίσιο κρέας +239%, το τυρί φέτα +206%, η γραβιέρα +305% κ.ο.κ.
Την ασύδοτη ακρίβεια στην αγορά... θρέφει το ισχύον «πιστωτικό τιμολόγιο έκπτωσης εκ των υστέρων», επισημαίνει, με δηλώσεις του στο «Έθνος», ο γενικός διευθυντής της κορυφαίας συνεταιριστικής οργάνωσης ΠΑΣΕΓΕΣ, Γιάννης Τσιφόρος.
Το ισχύον σύστημα, λέει ο κ. Τσιφόρος, αποτελεί όχημα εκβιασμού και παράνομων συναλλαγών σε βάρος των προμηθευτών (αγροτών κ.λπ.) από το εμπόριο. Τους οδηγούν σε πλασματική διόγκωση των εξόδων τους, με επακόλουθο την υπερβολική και εικονική αύξηση των τιμών.
Έμποροι και λιανοπωλητές, μας λέει ο κ. Τσιφόρος, με βάση το εικονικό αυτό τιμολόγιο διεκδικούν από τους προμηθευτές τους το μέγιστο του ποσοστού της υπερτιμολόγησης.
Εκβιασμός
Τα ποσοστά του εκβιασμού αυτού, κατά το γενικό διευθυντή της ΠΑΣΕΓΕΣ, κυμαίνονταν, για παράδειγμα, στα αλλαντικά μέχρι 60%, στα ζυμαρικά μέχρι 50%, στα όσπρια έως 50%, στα χαρτικά έως 60% και βασίζονταν σε παράνομα ιδιωτικά συμφωνητικά.
Αν το υπουργείο Ανάπτυξης ήθελε πραγματικά να πλήξει την ακρίβεια, λέει ο κ. Τσιφόρος, μία και μόνο διάταξη έπρεπε να είχε υιοθετήσει: Την οριστική κατάργηση αυτού του πιστωτικού τιμολογίου.
Ο γενικός διευθυντής της ΠΑΣΕΓΕΣ επισημαίνει, παράλληλα, πως οι ελλιπείς δομές στο εμπόριο και στη διακίνηση των αγροτικών προϊόντων, η παντελής έλλειψη κανόνων λειτουργίας, η αδιαφάνεια των συναλλαγών και η κερδοσκοπία ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για τη χαοτική λειτουργία της αγοράς.
Απαιτείται, λέει ο κ. Τσιφόρος, ένα σύγχρονο θεσμικό πλαίσιο με το οποίο πρέπει να ρυθμίζονται τα εξής:
1. Οι όροι και οι προϋποθέσεις χορήγησης άδειας ασκήσεως επαγγέλματος εμπόρου - διακινητή αγροτικών προϊόντων. Πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψιν βασικές απαιτήσεις που αφορούν στην υποδομή (π.χ. συσκευαστήρια, ψυκτικοί θάλαμοι, ειδικά μέσα μεταφοράς κ.λπ.), στην οργάνωση, στην κεφαλαιουχική τους υποδομή, στις εγγυήσεις προς τους παραγωγούς και τους καταναλωτές, στις βασικές υποχρεώσεις και ευθύνες τους έναντι των παραγωγών και των καταναλωτών, σε σχέση με την υγιεινή και την ασφάλεια ευπαθών αγροτικών προϊόντων, αλλά και με άλλες συναφείς απαιτήσεις.
Τα κριτήρια χορήγησης άδειας ασκήσεως επαγγέλματος πρέπει να λειτουργούν σωρευτικά. Οι κατέχοντες σήμερα άδεια εμπόρου - διακινητή, εντός εύλογου χρόνου, πρέπει να κριθούν εκ νέου, αν πληρούν τα αναγκαία κριτήρια.
2. Πρέπει να διαμορφωθούν κλαδικά μητρώα εμπόρων διακινητών αγροτικών προϊόντων και τροφίμων, αλλά και να προσδιοριστεί η θεσμική και οργανωτική λειτουργία των εμπόρων - διακινητών στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Τα μητρώα πρέπει να επικαιροποιούνται συστηματικά και όσοι δεν πληρούν τις προϋποθέσεις ή αθετούν τις υποχρεώσεις τους πρέπει να διαγράφονται.
3. Πρέπει να παρακολουθείται συστηματικά ο τρόπος οργάνωσης και λειτουργίας τους, σε σχέση κυρίως με τη διαμόρφωση των τιμών, στο πλαίσιο του υγιούς ανταγωνισμού.
Νοθεία
Από την άλλη πλευρά, αποτελεί ζητούμενο η πρόληψη σοβαρών παραβάσεων που ενέχουν κινδύνους για τους καταναλωτές για διάφορες περιπτώσεις που νοθεύουν τον ανταγωνισμό και προκαλούν κίνδυνο στη δημόσια υγεία.
Τα μέχρι σήμερα μέτρα που έχουν υιοθετηθεί χαρακτηρίζονται ελλιπή και αποσπασματικά, μια και δεν περιλαμβάνουν ουσιαστικές και αποτελεσματικές παρεμβάσεις για τον έλεγχο της ακρίβειας, για την πάταξη της νοθείας και για την παραπλάνηση του καταναλωτή. Το ελάχιστο ύψος των διοικητικών προστίμων που επιβάλλονται είναι εξαιρετικά περιορισμένο.
Ειδικά για τη νοθεία στα τρόφιμα, η ΠΑΣΕΓΕΣ έχει προτείνει την επιβολή διοικητικών προστίμων μέχρι 100.000 ευρώ κατά την πρώτη παράβαση και μέχρι 400.000 ευρώ με άρση άδειας λειτουργίας για δύο χρόνια, σε περίπτωση υποτροπής.
Ανάλογα επίπεδα προστίμων θα έπρεπε να υιοθετηθούν από το υπουργείο Ανάπτυξης, μια και ο έλεγχος στα εισαγόμενα τρόφιμα και ειδικά στα τελωνεία είναι πραγματικά ανύπαρκτος και, δυστυχώς, δε φαίνεται ότι μπορεί να βελτιωθεί.
Αναδημοσίευση από το ΕΘΝΟΣ
