Τα δικαιώματά σας
Συμβουλές – Πληροφορίες
Γενικές οδηγίες:
· Οτιδήποτε ζητάτε από τις υπηρεσίες, πρέπει να το κάνετε με έγγραφη αίτησή σας.
· Να κρατάτε πάντα φωτοαντίγραφα όλων των εγγράφων που στέλνετε στις
υπηρεσίες. Κρατήστε τα σε ένα ντοσιέ, τουλάχιστον μέχρι να λήξει όλη η
διαδικασία.
· Να ζητάτε πάντα να σας στέλνει η υπηρεσία «Βεβαίωση Καταχώρισης
Αιτήματος», για να είστε σίγουροι ότι παρελήφθησαν όλα τα δικαιολογητικά
που στείλατε και ότι πρωτοκολλήθηκε η αίτησή σας.
· Οποιανδήποτε στιγμή, έχετε δικαίωμα να ζητήσετε με αίτησή σας να
λάβετε γνώση του φακέλου σας. Δηλαδή να διαβάσετε όλα τα έγγραφα που
περιέχει, αλλά και να ζητήσετε αντίγραφα, εφόσον επιβαρυνθείτε το κόστος
τους (σύμφωνα με το Ν.2690/99, Άρθρο 5).
· Τις αιτήσεις σας μπορείτε να στέλνετε ταχυδρομικά ή μέσω φαξ ή με
κούριερ. Όταν στέλνετε έγγραφα μέσω φαξ, πρέπει να στέλνετε πρώτο το
«Φύλλο Αποστολής Τηλεομοιότυπου (FAX)», πλήρως συμπληρωμένο.
· Αν εντός 60 ημερών δεν έχει τακτοποιηθεί η υπόθεσή σας, στείλτε:
a. ΑΙΤΗΣΗ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗΣ στη Περιφέρεια ………..
b. ΑΝΑΦΟΡΑ – ΑΙΤΗΣΗ στο Υπουργείο Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και
Αποκέντρωσης – Επιτροπή με αρμοδιότητα την εξέταση υποθέσεων μη
εμπρόθεσμης διεκπεραίωσης υποθέσεων των πολιτών, από τις υπηρεσίες του
Δημόσιου Τομέα (Διεύθυνση: Βασ. Σοφίας 15, Αθήνα – 106 74, τηλ.
2103393101-8, φαξ: 2103393020)
c. ΑΝΑΦΟΡΑ – ΑΙΤΗΣΗ προς το Συνήγορο του Πολίτη (Διεύθυνση: Χατζηγιάννη Μέξη 5 – 11528 ΑΘΗΝΑ, τηλ: 2107289600, φαξ: 2107292129)
· Διαβάστε τον Οδηγό καλής συμπεριφοράς δημοσίων υπαλλήλων και απαιτείστε την εφαρμογή του.
Ώρες κοινής ησυχίας
Ώρες μεσημβρινής και νυκτερινής ησυχίας θεωρούνται οι εξής:
Α. Κατά τη θερινή περίοδο από 15:00 έως 17:30 και από 23:00. έως 07:00.
Β. Κατά τη χειμερινή περίοδο από 15:30 έως 17:30 και από 22:00 έως 07:30.
Θερινή περίοδος, λογίζεται το χρονικό διάστημα, από την 1 Απριλίου έως
την 30 Σεπτεμβρίου και ως χειμερινή το χρονικό διάστημα, από την 1
Οκτωβρίου έως την 31 Μαρτίου.
————————————————————————————————
Υποχρεώσεις των υπηρεσιών για τη διεκπεραίωση των υποθέσεων του Πολίτη.
Γενική υποχρέωση απάντησης – Προθεσμίες
Όταν κάνετε μια αίτηση σε υπηρεσίες του δημόσιου τομέα είτε για να
ζητήσετε μια πληροφορία ή ένα πιστοποιητικό είτε για να ζητήσετε τη
διεκπεραίωση μιας υπόθεσή σας π.χ. άδεια, σύνταξη, επίδομα κ.λ.π. πρέπει
να γνωρίζετε ότι:
Όλες οι υπηρεσίες του δημόσιου τομέα έχουν υποχρέωση:
· Να απαντούν οπωσδήποτε σε όλες τις αιτήσεις σας. Όταν δεν είναι
δυνατή η ικανοποίηση του αιτήματός σας, πρέπει να σας αναφέρουν τους
συγκεκριμένους λόγους (διατάξεις νόμους κ.λ.π.), οι οποίοι δικαιολογούν
την απόρριψή του. Καμία αίτηση σας δεν επιτρέπεται να τίθεται στο αρχείο
χωρίς να ενημερωθείτε.
· Να απαντούν οριστικά στις αιτήσεις σας και να διεκπεραιώνουν τις
υποθέσεις σας μέσα σε 60 ημέρες. Αν είναι συναρμόδιες περισσότερες
υπηρεσίες η προθεσμία των 60 ημερών παρατείνεται για 15 ακόμα ημέρες
είναι δηλαδή 75 ημέρες.
· Να σας δίνουν απλές πληροφορίες, πιστοποιητικά και βεβαιώσεις αμέσως και το πολύ σε 10 ημέρες.
Σημείωση: Υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις, υποθέσεων που λόγω πολύπλοκων
διαδικασιών δεν είναι δυνατόν να διεκπεραιωθούν μέσα στις 60 ημέρες.
Και στις περιπτώσεις όμως αυτές υπάρχουν προθεσμίες. Οι διαφορετικές
αυτές προθεσμίες έχουν καθορισθεί με κοινές αποφάσεις του Υπουργού
Προεδρίας της Κυβέρνησης και του αρμόδιου Υπουργού και έχουν δημοσιευθεί
στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στο ΦΕΚ 510 τ.Β/1991.
Προσοχή: Όταν κάνετε αίτηση για μια υπόθεσή σας και η υπόθεση αυτή
διεκπεραιώνεται σε μεγαλύτερη προθεσμία από 60 ημέρες, τότε ο υπάλληλος
που θα παραλάβει την αίτησή σας στο σημείωμα που θα σας δώσει με τον
αριθμό πρωτοκόλλου της αίτησης, είναι υποχρεωμένος να σας γράψει ποια
είναι η συγκεκριμένη προθεσμία για τη διεκπεραίωση της υπόθεσής σας.
Δικαίωμα για καταβολή χρηματικού ποσού στις περιπτώσεις που δεν τηρούνται οι προθεσμίες.
Όταν δεν τηρούνται οι προθεσμίες για της διεκπεραίωση των υποθέσεών
σας, έχετε το δικαίωμα να υποβάλετε αίτηση για αποζημίωση από 5.000 έως
200.000 δρχ., ανεξαρτήτως του δικαιώματος σας για αποζημίωση κατά τις
σχετικές περί αστικής ευθύνης διατάξεις που μπορείτε, να διεκδικήσετε με
δικαστική διαδικασία.
Η αίτηση υποβάλλεται είτε στην αρμόδια Επιτροπή της οικείας
Περιφέρειας, είτε στην Ειδική Επιτροπή του Υπουργείου Εσωτερικών,
Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης.
Στην έδρα κάθε Περιφέρειας, λειτουργεί Επιτροπή με αρμοδιότητα την
εξέταση υποθέσεων μη εμπρόθεσμης διεκπεραίωσης υποθέσεων των πολιτών,
από τις υπηρεσίες του Δημόσιου Τομέα που ανήκουν γεωγραφικά στην
αντίστοιχη Περιφέρεια.
Για υποθέσεις αρμοδιότητας των Υπουργείων, λειτουργεί όμοια Επιτροπή
στο Υπουργείο Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης Διεύθυνση:
Βασ. Σοφίας 15, Αθήνα ΤΚ 106 74 τηλ. (210) 3393101-8 FAX: 3393020.
Προσοχή: Η αίτηση για χρηματική αποζημίωση υποβάλλεται από τον
ενδιαφερόμενο στην αρμόδια Επιτροπή, μέσα σε εξήντα (60) ημέρες από την
παρέλευση άπρακτης της προθεσμίας για τη διεκπεραίωση της υπόθεσης.
Διαδικασία: Αφού υποβληθεί η αίτησή σας στην αρμόδια Επιτροπή ο
αρμόδιος εισηγητής επιλαμβάνεται της υπόθεσής σας και διατυπώνει την
εισήγησή του σε συνεδρίαση της Επιτροπής. Η Ειδική Επιτροπή, αφού
εξετάσει αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις, δηλαδή ότι κάποια υπηρεσία δεν
σας απάντησε μέσα στην προθεσμία που προβλέπεται για τη συγκεκριμένη
υπόθεσή σας, εκδίδει απόφαση, με την οποία καθορίζει και το ύψος του
ποσού που πρέπει να σας καταβληθεί. Η απόφαση αυτή θα σας κοινοποιηθεί
στην κατοικία σας, και ταυτόχρονα θα κοινοποιηθεί και στην υπηρεσία που
παραβίασε την προθεσμία. Μέσα σε 25 ημέρες από την κοινοποίηση της
απόφασης θα πρέπει να εισπράξετε το ποσό που καθόρισε η Επιτροπή. Αν δεν
σας καταβληθεί το ποσό μέσα σε ένα μήνα από την κοινοποίηση της
απόφασης, πρέπει να σας καταβληθεί εντόκως. Ο τόκος υπολογίζεται για
κάθε μήνα με το επιτόκιο της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος που ισχύει για
τις καταθέσεις επί προθεσμία ενός έτους.
Διαβάστε τα δικαιώματα που έχετε ως πολίτες:
Αποδεικτική ισχύς δελτίου ταυτότητας & διαβατηρίου.
v Η ταυτότητά σας αν είστε Έλληνας πολίτης, αποδεικνύεται:
Ø Από τα δελτία ταυτότητας που έχουμε όλοι σήμερα.
Ø Από το διαβατήριο για τους Έλληνες της αλλοδαπής.
Ø Κατ’ εξαίρεση αντί του δελτίου ταυτότητας μπορείτε να
χρησιμοποιείτε την προσωρινή βεβαίωση των αρμόδιων αρχών (των
αστυνομικών αρχών σήμερα) ότι έχετε καταθέσει τα απαραίτητα
δικαιολογητικά για την έκδοση του δελτίου ταυτότητας.
v Αν είστε αλλοδαπός, και τυγχάνετε πολίτης Κράτους – Μέλους της
Ευρωπαϊκής Ένωσης η ταυτότητά σας αποδεικνύεται από το δελτίο ταυτότητας
ή από το διαβατήριό σας.
v Αν είστε πολίτης άλλης χώρας, εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, η ταυτότητά
σας αποδεικνύεται από το διαβατήριο, ή άλλο έγγραφο με το οποίο
επιτρέπεται η είσοδό σας στη Χώρα, ή βάσει εγγράφων που έχουν εκδώσει οι
αρμόδιες ελληνικές αρχές.
(Για τα παραπάνω βλέπε άρθρο 4 του Ν. 2690/99).
v Πρέπει να γνωρίζετε ότι:
Ø Η ταυτότητα.
Ø Το διαβατήριο για τους Έλληνες της αλλοδαπής.
Ø Και η άδεια παραμονής για τους αλλοδαπούς,
αποτελούν πλήρη απόδειξη για τα στοιχεία που αναφέρουν, π.χ. ημερομηνία γέννησης, τόπος γέννησης, όνομα του πατέρα κ.λ.π.
Αυτό σημαίνει ότι κανένα πιστοποιητικό, δικαιολογητικό κ.λ.π. δε
χρειάζεται να προσκομίσετε για να αποδείξετε σε οποιαδήποτε υπηρεσία του
δημόσιου τομέα τα στοιχεία που περιέχονται στο δελτίο ταυτότητας.
Έτσι η ηλικία αποδεικνύεται από την ταυτότητα που έχει τα στοιχεία της ημερομηνίας γέννησης.
Αν τα στοιχεία της ταυτότητάς σας για την οικογενειακή σας κατάσταση,
τη διεύθυνση της κατοικίας και το επάγγελμά σας έχουν μεταβληθεί,
μπορείτε να δηλώσετε τα νέα στοιχεία με υπεύθυνη δήλωση.
Αρκεί μία (1) υπεύθυνη δήλωση για να δηλώσετε περισσότερα από ένα στοιχεία που έχουν μεταβληθεί.
Αιτήσεις, χαρτόσημα, ένσημα, υπεύθυνες δηλώσεις.
Για την ικανοποίηση των αιτημάτων σας όλες οι υπηρεσίες πρέπει να έχουν
έντυπα αιτήσεων για όλα τα θέματα για τα οποία αυτές είναι αρμόδιες
(υπεύθυνες).
Στο έντυπο της αίτησης θα βρείτε πληροφορίες για τις προϋποθέσεις που
απαιτούνται για την ικανοποίηση του αιτήματός σας, καθώς και για το τι
πρέπει να κάνετε π.χ. ποια δικαιολογητικά θα πρέπει να προσκομίσετε
κ.λ.π. Επίσης στο έντυπο της αίτησης πρέπει να είναι γραμμένο πότε θα
τελειώσει η υπόθεσή σας. Πρέπει να ξέρετε ακόμη ότι στην περίπτωση που
δεν υπάρχουν έντυπα αιτήσεων ή που δηλώσετε ότι δεν μπορείτε να γράψετε,
ο υπεύθυνος υπάλληλος έχει υποχρέωση να συντάξει ο ίδιος την αίτηση με
όλα τα απαραίτητα στοιχεία. (Βλέπε για τα παραπάνω άρθρο 9 του Ν.1599/86
και άρθρο 5 ν. 1943/91 και άρθρο 3 του ν.2690/99).
Στις καθημερινές συναλλαγές σας με τις δημόσιες υπηρεσίες πρέπει να
χρησιμοποιήσετε συχνά χαρτόσημα, ένσημα, υπεύθυνες δηλώσεις κ.λ.π. Αυτά
τα χαρτόσημα, τα ένσημα, τις υπεύθυνες δηλώσεις, έχει υποχρέωση η
δημόσια υπηρεσία με την οποία έχετε συναλλαγές, να τα διαθέτει η ίδια.
Πρέπει δηλαδή να υπάρχει υπάλληλος μέσα στο ίδιο το κτίριο όπου
υποβάλλονται οι αιτήσεις, από τον οποίο μπορείτε να προμηθευτείτε τα
χαρτόσημα, τα ένσημα και τις υπεύθυνες δηλώσεις. (Για τα παραπάνω βλέπε
άρθρο 11 του Ν. 1599/86).
Προσοχή:
v Οι αιτήσεις ή αναφορές που υποβάλλονται στις Δημόσιες, Νομαρχιακές,
Δημοτικές ή Κοινοτικές υπηρεσίες δεν χρειάζονται χαρτόσημο, πλην
ελαχίστων εξαιρέσεων.
Θεώρηση του γνήσιου της υπογραφής – Επικύρωση φωτοαντιγράφων.
Είναι χρήσιμο να γνωρίζετε ορισμένα θέματα σχετικά με τη θεώρηση του γνήσιου της υπογραφής, και την επικύρωση φωτοαντιγράφων.
v Δεν απαιτείται θεώρηση του γνήσιου της υπογραφής όταν πηγαίνετε ο
ίδιος σε κάποια δημόσια υπηρεσία για τη διεκπεραίωση υπόθεσής σας και
έχετε μαζί σας το δελτίο ταυτότητάς σας ή άλλα έγγραφα που αποδεικνύουν
την ταυτότητά σας.
v Τέτοια έγγραφα είναι:
Ø η προσωρινή βεβαίωση των αρμόδιων αρχών (αστυνομικών αρχών σήμερα)
ότι έχουν κατατεθεί τα δικαιολογητικά για την έκδοση δελτίου ταυτότητας.
Ø το διαβατήριο για τους Έλληνες της αλλοδαπής.
Ø το δελτίο ταυτότητας ή το διαβατήριο για τους πολίτες των Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ø το διαβατήριο ή άδεια παραμονής ή άλλο έγγραφο με βάση το οποίο επετράπη η είσοδος στη χώρα για τους αλλοδαπούς.
v Όλες οι δημόσιες, δημοτικές νομαρχιακές και κοινοτικές αρχές έχουν
υποχρέωση να θεωρούν το γνήσιο της υπογραφής των πολιτών, που υποβάλλουν
τέτοιο αίτημα.
v Για να θεωρήσουν οι αρχές το γνήσιο της υπογραφής σας, πρέπει να
έχετε μαζί σας το δελτίο ταυτότητάς σας ή κάποιο έγγραφο από αυτά που
μπορούν να αντικαταστήσουν την ταυτότητά σας.
v Η υποχρέωση των δημοσίων υπηρεσιών για τη θεώρηση του γνήσιου της
υπογραφής καλύπτει κάθε περίπτωση και δε χρειάζεται το θέμα σας να είναι
συναφές με το έργο της υπηρεσίας απ’ όπου ζητάτε τη θεώρηση του γνήσιου
της υπογραφής.
v Σχετικά με την ισχύ και την επικύρωση φωτοαντιγράφων, που
προσκομίζετε ως αποδεικτικά ή δικαιολογητικά στοιχεία σε όλες τις
υπηρεσίες του δημόσιου τομέα, πρέπει να γνωρίζετε:
v Ποιες υπηρεσίες μπορούν να επικυρώσουν φωτοαντίγραφα:
Ø η υπηρεσία που εξέδωσε το πρωτότυπο ή το ακριβές αντίγραφο απ’ όπου το φωτοαντίγραφο,
Ø η υπηρεσία στην οποία υποβάλλεται το φωτοαντίγραφο,
Ø οποιαδήποτε δημόσια, νομαρχιακή, δημοτική ή κοινοτική αρχή, δικηγόροι και συμβολαιογράφοι.
Ø Έχετε όμως και εσείς ως πολίτης το δικαίωμα να βεβαιώνετε ο ίδιος –
χωρίς τη μεσολάβηση δημόσιας, νομαρχιακής, δημοτικής ή κοινοτικής αρχής
– με υπεύθυνη δήλωσή σας, την πιστότητα των φωτοαντιγράφων και
αντιγράφων και να τους προσδίδετε με αυτό τον τρόπο ισχύ ίση με το
πρωτότυπο.
Ο νόμος με αυτόν τον τρόπο, δείχνει εμπιστοσύνη και πνεύμα
συνεργασίας. Η τυχόν κατάχρηση αυτής της εμπιστοσύνης της πολιτείας από
την πλευρά σας, αν δηλώνετε δηλαδή ψευδή γεγονότα ή αποκρύπτετε τα
αληθινά τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών (παράγραφος 6 του
άρθρου 22 του νόμου 1599/86).
v Όλες οι υπηρεσίες του δημόσιου τομέα είναι υποχρεωμένες να δέχονται
τα επικυρωμένα φωτοαντίγραφα πιστοποιητικών, βεβαιώσεων ή άλλων
δικαιολογητικών στοιχείων.
v Τα φωτοαντίγραφα αυτά, όπως και αυτά που ο ίδιος θα επιβεβαιώνετε
την πιστότητά τους με υπεύθυνη δήλωσή σας, έχουν αποδεικτική ισχύ ίση με
το πρωτότυπο.
v Προσοχή όμως, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, που προβλέπονται από το
νόμο, σε ορισμένες υπηρεσίες πρέπει να υποβάλλονται τα πρωτότυπα
στοιχεία και όχι τα επικυρωμένα φωτοαντίγραφα.
v Αν μια υπηρεσία σας ζητάει το πρωτότυπο πρέπει να σας αναφέρει
συγκεκριμένη διάταξη νόμου που να επιβάλλει την υποχρέωσή σας αυτή. (Για
τα παραπάνω βλέπε άρθρο 14 του Ν. 1599/86 και άρθρο 11 του ν.2690/99).
Προσοχή: Για τα επίσημα έγγραφα άλλης χώρας ισχύουν τα εξής:
v Σύμφωνα με τη Σύμβαση της Χάγης – περί της επικύρωσης επισήμων
εγγράφων, τα επίσημα έγγραφα οποιασδήποτε χώρας, προκειμένου να γίνουν
αποδεκτά από τις Δημόσιες Υπηρεσίες μιας άλλης χώρας, πρέπει
προηγουμένως να έχουν επικυρωθεί (ως προς το γνήσιο της υπογραφής του
υπογράφοντος), από την Προξενική ή Διπλωματική Αρχή της χώρας που θα τα
χρησιμοποιήσει και εδρεύει στη χώρα που τα εξέδωσε είτε από Προξενική ή
Διπλωματική Αρχή της χώρας που τα εξέδωσε και εδρεύει στη χώρα που θα τα
χρησιμοποιήσει ο πολίτης.
Δικαίωμα γνώσης των διοικητικών εγγράφων
v Με το άρθρο 16 του νόμου 1599/1986 και το άρθρο 5 του νόμου 2690/99
καθιερώνεται ένα νέο δικαίωμα για κάθε πολίτη. Πρόκειται για το δικαίωμα
γνώσης των διοικητικών εγγράφων. Με το δικαίωμα αυτό γίνεται ένα μεγάλο
βήμα προς ένα δημοκρατικότερο τρόπο λειτουργίας της διοίκησης και
μεγαλύτερη προστασία των δικαιωμάτων και των συμφερόντων σας. Ο νόμος
σας αναγνωρίζει το δικαίωμα να είστε πληροφορημένος. Αυτό σημαίνει ότι
μπορείτε να μαθαίνετε το γιατί και το πως των πράξεων ή των παραλείψεων
της δημόσιας διοίκησης. Με μια απλή σας αίτηση μπορείτε να ζητήσετε από
τη διοίκηση να σας γνωστοποιήσει διοικητικά έγγραφα, χωρίς να είστε
υποχρεωμένος να αποδείξετε ότι σας αφορούν προσωπικά, ότι έχετε έννομο
συμφέρον κ.λ.π.
v Το δικαίωμα γνώσης των διοικητικών εγγράφων είναι βασικό δικαίωμα,
διότι επιτρέπει στους πολίτες να ελέγχουν τον τρόπο δράσης της δημόσιας
διοίκησης. Η διαφάνεια στη διοικητική δράση είναι προϋπόθεση του
δημοκρατικού τρόπου διαχείρισης των δημόσιων υποθέσεων.
v Αναλυτικά οι ρυθμίσεις του άρθρου 16 του νόμου 1599 του 1986 και το
άρθρο 5 του νόμου 2690/99 για τη γνώση των διοικητικών εγγράφων
καθορίζουν:
v Ποιοι έχουν το δικαίωμα γνώσης των διοικητικών εγγράφων.
v Ποια θεωρούνται διοικητικά έγγραφα για την εφαρμογή του νόμου αυτού.
v Ποιες κατηγορίες εγγράφων δε γνωστοποιεί η διοίκηση.
v Από Ποιες δημόσιες υπηρεσίες έχετε δικαίωμα να ζητάτε να σας γνωστοποιούν διοικητικά έγγραφα.
v Πώς ασκείται το δικαίωμα γνώσης των διοικητικών εγγράφων.
v Τι γίνεται σε περίπτωση που το αίτημα για τη γνώση διοικητικού εγγράφου απορρίπτεται από τη διοίκηση.
v Δικαίωμα γνώσης των διοικητικών εγγράφων έχουν:
Ø όλοι οι Έλληνες πολίτες,
Ø οι αλλοδαποί,
Ø οι ενώσεις προσώπων,
Ø τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, (ν.π.δ.δ.)
Ø τα νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου (ν.π.ι.δ.), εταιρείες, σωματεία κ.λ.π.
v Ποια είναι τα διοικητικά έγγραφα για την εφαρμογή του νόμου αυτού.
Ø Διοικητικά έγγραφα για την εφαρμογή του νόμου αυτού είναι όλα τα
έγγραφα που συντάσσονται από όργανα του δημόσιου τομέα, ιδίως:
Ø εκθέσεις
Ø μελέτες
Ø πρακτικά
Ø στατιστικά στοιχεία
Ø εγκύκλιοι, οδηγίες
Ø απαντήσεις της διοίκησης
Ø γνωμοδοτήσεις
Ø αποφάσεις
v Με το άρθρο 5 του ν. 2690/99, επέρχεται και μία ουσιώδης διεύρυνση
του δικαιώματος γνώσης των εγγράφων της Διοίκησης: τώρα πλέον
επιτρέπεται η πρόσβαση και στα ιδιωτικά έγγραφα που φυλάσσονται από τις
διοικητικές αρχές.
v Για να λάβει κάποιος γνώση των ιδιωτικών εγγράφων της Διοίκησης, πρέπει να έχει ειδικό έννομο συμφέρον.
v Προς τούτο, θα πρέπει τα έγγραφα αυτά να είναι σχετικά με υπόθεση
του ενδιαφερομένου, είτε η υπόθεση αυτή εκκρεμεί είτε έχει
διεκπεραιωθεί.
v Ποιες κατηγορίες εγγράφων ΔΕΝ γνωστοποιεί η διοίκηση:
Ø τα έγγραφα ή στοιχεία που αναφέρονται στην ιδιωτική ή οικογενειακή ζωή τρίτων προσώπων,
Ø τα έγγραφα που η γνωστοποίησή τους θα μπορούσε να βλάψει το
απόρρητο των συζητήσεων βασικών κυβερνητικών οργάνων, όπως του
Υπουργικού Συμβουλίου ή του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εξωτερικών και
Άμυνας (ΚΥΣΕΑ) κ.λ.π., καθώς και το απόρρητο της Εθνικής Άμυνας και
Εξωτερικής πολιτικής κ.λ.π.,
Ø τα έγγραφα που η γνωστοποίησή τους θα μπορούσε να βλάψει το
απόρρητο της δημόσιας πίστης και του νομίσματος, της ασφάλειας του
κράτους και της δημόσιας τάξης,
Ø τα έγγραφα που η γνωστοποίησή τους θα μπορούσε να δυσχεράνει την
έρευνα δικαστικών, αστυνομικών, στρατιωτικών ή διοικητικών αρχών σχετικά
με την τέλεση εγκλήματος ή διοικητικής παράβασης,
Ø τα έγγραφα που η γνωστοποίησή τους θα μπορούσε να βλάψει το τραπεζικό ή το βιομηχανικό ή εμπορικό ή ιατρικό απόρρητο,
Ø τέλος η διοίκηση μπορεί να αρνηθεί την ικανοποίηση του δικαιώματος
γνώσης και σε όσες άλλες περιπτώσεις το απόρρητο προβλέπεται από ειδικές
διατάξεις τυπικού ή ουσιαστικού νόμου.
v Προσοχή: Οι υπηρεσίες του δημόσιου τομέα δεν μπορούν να αρνηθούν τη
γνώση διοικητικών εγγράφων, επικαλούμενες το απόρρητο του ιδιωτικού
βίου, το ιατρικό απόρρητο, καθώς και το βιομηχανικό ή εμπορικό απόρρητο,
εφόσον αυτά τα έγγραφα αναφέρονται αποκλειστικά σε σας.
v Ειδικά, πληροφορίες ιατρικού χαρακτήρα, ακόμη και στην περίπτωση
που σας αφορούν προσωπικά, μπορούν να σας γίνουν γνωστές μόνο με τη
βοήθεια γιατρού, που ορίζεται για το σκοπό αυτό.
Από ποιες δημόσιες υπηρεσίες έχετε δικαίωμα να ζητάτε να σας γνωστοποιούν διοικητικά έγγραφα.
v Έχετε δικαίωμα να ζητάτε τη γνωστοποίηση διοικητικών εγγράφων από όλες τις υπηρεσίες του δημόσιου τομέα, δηλαδή:
Ø από όλες τις δημόσιες υπηρεσίες (π.χ. εφορίες, επιθεωρήσεις εργασίας κ.λ.π.).
Ø από όλες τις υπηρεσίες των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου
(ν.π.δ.δ.) (π.χ. Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Ι.Κ.Α.), Ανώτατα
Εκπαιδευτικά Ιδρύματα (Α.Ε.Ι.) κ.λ.π.).
Ø από τις υπηρεσίες των οργανισμών και των δημοσίων επιχειρήσεων που
λειτουργούν με τη μορφή νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου (ν.π.ι.δ.), ο
Οργανισμός Σιδηροδρόμων της Ελλάδος (Ο.Σ.Ε.) Εταιρεία Ύδρευσης και
Αποχέτευσης Πρωτευούσης (ΕΥΔΑΠ) κ.λ.π.).
Πως ασκείται το δικαίωμα γνώσης των διοικητικών εγγράφων.
v Πρώτα διατυπώνετε το αίτημά σας γραπτά στην υπηρεσία που έχει στο
αρχείο της τα έγγραφα που σας ενδιαφέρουν, αναφέροντας το συγκεκριμένο
έγγραφο που ζητάτε. Αν η διοίκηση (οι υπηρεσίες του δημόσιου τομέα)
κρίνει ότι το έγγραφο που ζητάτε είναι δυνατό να σας γνωστοποιηθεί, τότε
μπορείτε να ασκήσετε το δικαίωμα γνώσης των διοικητικών εγγράφων που
σας ενδιαφέρουν με δύο τρόπους:
Ø είτε με επιτόπια μελέτη, στο χώρο δηλαδή της υπηρεσίας στα αρχεία της οποίας βρίσκονται τα έγγραφα που σας ενδιαφέρουν,
Ø είτε με χορήγηση αντιγράφου, εκτός αν η αναπαραγωγή του μπορεί να
βλάψει το έγγραφο π.χ. στην περίπτωση σπάνιων εγγράφων με ιστορική
σημασία, όπως αυθεντικά παλαιά χειρόγραφα.
Ø Κάθε αντίγραφο ή φωτοαντίγραφο επιβαρύνεται με το ανάλογο χαρτόσημο κατά σελίδα.
Τέλος η άσκηση του δικαιώματος γνώσης των διοικητικών εγγράφων
γίνεται με την επιφύλαξη των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και δεν
περιλαμβάνει για τους δικαιούχους ή τρίτους τη δυνατότητα αναπαραγωγής,
διάδοσης και χρησιμοποίησης για εμπορικούς λόγους των εγγράφων αυτών.
Δε θεωρείται χρησιμοποίηση για εμπορικούς λόγους το να περιληφθούν
διοικητικά έγγραφα σε επιστημονικές εργασίες, εκθέσεις, ανακοινώσεις,
άρθρα κ.λ.π.
Μέσα σε πόσο χρόνο η δημόσια υπηρεσία έχει υποχρέωση να ικανοποιήσει το αίτημά σας:
Η ικανοποίηση του αιτήματός σας από κάποια δημόσια υπηρεσία, σχετικά
με τη γνωστοποίηση διοικητικού εγγράφου, πρέπει να γίνεται αμέσως μετά
την υποβολή της έγγραφης αίτησής σας ή μέσα σε ένα μήνα το πολύ.
v Αν η δημόσια υπηρεσία κρίνει ότι το αίτημά σας δεν είναι δυνατό να
ικανοποιηθεί, έχει υποχρέωση να σας απαντήσει με έγγραφο μέσα σε ένα
μήνα για να εξηγήσει και αιτιολογήσει την άρνησή της.
Τι κάνετε στην περίπτωση που το αίτημά σας απορρίπτεται:
v Αν η διοίκηση αρνείται να σας γνωστοποιήσει τα έγγραφα που ζητάτε,
μπορείτε να γράψετε στο Υπουργείο Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και
Αποκέντρωσης στη Διεύθυνση Σχέσεων Κράτους – Πολίτη (Βασιλίσσης Σοφίας
15, 10674 Αθήνα) και να αναφέρετε την υπηρεσία και το έγγραφο που
αρνείται να σας χορηγήσει. Η Δ/νση Σχέσεων Κράτους – Πολίτη μπορεί να
παρέμβει διευκρινιστικά και ΟΧΙ να υποχρεώσει άλλη υπηρεσία.
v Η άρνηση της υπηρεσίας να σας γνωστοποιήσει κάποιο έγγραφο πρέπει
να είναι αιτιολογημένη και να σας γίνει γνωστή μέσα σε ένα μήνα από την
ημέρα που υποβάλλατε το αίτημα για τη χορήγηση του εγγράφου.
v Αν η Διεύθυνση Σχέσεων Κράτους – Πολίτη εκφράσει θετική άποψη για
το αίτημά σας και κρίνει ότι δεν υπάρχει λόγος μη γνωστοποίησης
διοικητικών εγγράφων από κάποια υπηρεσία, παρεμβαίνει με έγγραφό της
εκφράζοντας την άποψή της στην υπηρεσία που αρνείται τη γνωστοποίηση των
εγγράφων.
v Αν η διοίκηση συνεχίζει να αρνείται τη γνωστοποίηση των εγγράφων, τότε μπορείτε να προσφύγετε στα δικαστήρια.
v Σημείωση: Στα δικαστήρια μπορείτε να προσφύγετε και πριν
απευθυνθείτε στη Διεύθυνση Σχέσεων Κράτους – Πολίτη του Υπουργείου
Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης.
v Επίσης μπορείτε να προσφύγετε στα δικαστήρια και παρά την αρνητική γνώμη της Διεύθυνσης Σχέσεων Κράτους – Πολίτη.
v Η παρέμβαση της Διεύθυνσης Σχέσεων Κράτους – Πολίτη είναι χρήσιμη,
γιατί συχνά με τις εξηγήσεις που δίνει διευκρινίζει ορισμένα
αμφισβητούμενα σημεία της ρύθμισης για τη γνωστοποίηση των διοικητικών
εγγράφων, διευκολύνοντας τον πολίτη να ασκήσει το δικαίωμα γνώσης, όταν
αυτό επιτρέπεται από το νόμο. Αλλά και η αρνητική γνώμη της Διεύθυνσης
διευκολύνει τον πολίτη, υποδείχνοντάς του να διατυπώσει ορθότερα το
αίτημά του ή ότι δεν έχει δικαίωμα, πράγμα που πιθανόν αποτρέπει τον
πολίτη από μία άσκοπη προσφυγή στα δικαστήρια. (βλ. και άρθρο 16 του
νόμου 1599 του 1986).
v Προσοχή: Μεγάλη πρόοδο προς την κατεύθυνση ακόμη μεγαλύτερης
πληροφόρησης των πολιτών έχει επιφέρει η αριθμ. 77921/ 1440/6.9.1995 ΦΕΚ
795/14.9.1995 τ.Β κοινή υπουργική απόφαση, η οποία υλοποιεί σχετική
(90/313/ΕΟΚ) οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με την οποία
εξασφαλίζεται η ελεύθερη πρόσβαση του κοινού σε πληροφορίες για το
περιβάλλον, που διαθέτουν οι δημόσιες αρχές καθώς επίσης και η ελεύθερη
διάδοση των πληροφοριών αυτών για την αποτελεσματικότερη προστασία του
περιβάλλοντος.
v Με την ίδια απόφαση συγκροτήθηκε και Ειδική Επιτροπή, αρμόδια:
Ø να εξετάζει ενστάσεις ενδιαφερομένων πολιτών
Ø να γνωμοδοτεί επί ερωτημάτων υπηρεσιών ή φορέων
Ø να εξασφαλίζει ότι διατίθενται οι σχετικές πληροφορίες.
Η Επιτροπή λειτουργεί στο ΥΠΕΧΩΔΕ, Αμαλιάδος 17, Αθήνα.
————————————————————————————————————–
Συνήγορος του Πολίτη.
Με το Ν. 2477/97 (ΦΕΚ 59/18.4.1997 τ.Α’) καθιερώθηκε και στην Ελλάδα ο
θεσμός του “Συνηγόρου του Πολίτη”, θεσμός που είναι γνωστός σε
παγκόσμια κλίμακα ως Οmbudsman, θεσμός που υπάρχει σε 85 χώρες σε όλο
τον κόσμο και 27 Ευρωπαϊκές χώρες.
Τι είναι ο Συνήγορος του Πολίτη.
v Ο Συνήγορος του Πολίτη είναι ανεξάρτητη διοικητική αρχή με αποστολή
τη διαμεσολάβηση μεταξύ των πολιτών και της διοίκησης, την προστασία
των δικαιωμάτων των πολιτών, την καταπολέμηση της κακοδιοίκησης και την
τήρηση της νομιμότητας.
Ποιες υπηρεσίες υπάγονται και ελέγχονται από το Συνήγορο.
v Στο Συνήγορο του Πολίτη, υπάγονται οι παρακάτω Υπηρεσίες:
Ø Δημόσιο (Υπουργεία και Δημ. Υπηρεσίες).
Ø Δήμοι και κοινότητες.
Ø Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις.
Ø Επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας που ασχολούνται με:
Ø διύλιση και διανομή ύδατος
Ø αποχέτευση και απαγωγή ακαθάρτων υδάτων και λυμάτων
Ø διανομή ηλεκτρικού ρεύματος και καυσίμου αερίου
Ø μεταφορά προσώπων και αγαθών από την ξηρά, τη θάλασσα και τον αέρα
Ø οι τηλεπικοινωνίες και τα ταχυδρομεία
Ποιες υπηρεσίες δεν υπάγονται στο Συνήγορο του Πολίτη
Ø Οι δικαστικές αρχές.
Ø Οι στρατιωτικές υπηρεσίες ως προς τα θέματα που αφορούν την εθνική άμυνα και ασφάλεια.
Ø Η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών.
Ø Οι υπηρεσίες του Υπουργ. Εξωτερικών για δραστηριότητες που
ανάγονται στην εξωτερική πολιτική ή στις διεθνείς σχέσεις της Χώρας.
Ø Το Νομικό Συμβούλιο του κράτους και οι ανεξάρτητες διοικητικές αρχές ως προς την κύρια λειτουργία τους.
Ø Υποθέσεις που αφορούν την κρατική ασφάλεια.
Ø Θέματα που αφορούν την υπηρεσιακή κατάσταση του προσωπικού των δημοσίων υπηρεσιών.
Ø Θέματα που εκκρεμούν ενώπιον δικαστικής αρχής.
Ø Οι Υπουργοί και Υφυπουργοί ως προς τις πράξεις που ανάγονται στη διαχείριση της πολιτικής λειτουργίας.
Ø Τα θρησκευτικά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου.
Τι θέματα ερευνά ο Συνήγορος του Πολίτη
v Ο Συνήγορος του Πολίτη ερευνά ατομικές διοικητικές πράξεις ή
παραλείψεις ή υλικές ενέργειες οργάνων των υπηρεσιών που παραβιάζουν
δικαιώματα ή προσβάλλουν νόμιμα συμφέροντα φυσικών ή νομικών προσώπων.
v Ιδίως ερευνά τις περιπτώσεις κατά τις οποίες όργανο δημόσιας υπηρεσίας:
Ø Προσβάλλει, με πράξη ή παράλειψη, δικαίωμα ή συμφέρον που προστατεύεται από το Σύνταγμα και το νόμο.
Ø Αρνείται να εκπληρώσει συγκεκριμένη υποχρέωση που επιβάλλεται από τελεσίδικη δικαστική απόφαση.
Ø Αρνείται να εκπληρώσει συγκεκριμένη υποχρέωση που επιβάλλεται από διάταξη νόμου ή από ατομική διοικητική πράξη.
Ø Ενεργεί ή παραλείπει νόμιμη οφειλόμενη ενέργεια κατά παράβαση των
αρχών της χρηστής διοίκησης και της διαφάνειας ή κατά κατάχρηση
εξουσίας.
Τι πρέπει να κάνει ο Πολίτης
v Ο Πολίτης που θέλει να προσφύγει στο Συνήγορο του Πολίτη, πρέπει να
υποβάλλει ενυπόγραφη αναφορά μέσα σε έξι (6) μήνες από τότε που έλαβε
γνώση των ενεργειών ή παραλείψεων για τις οποί ες προσφεύγει στο
Συνήγορο.
Τι κάνει ο Συνήγορος
v Ο Συνήγορος ερευνά την καταγγελία και συντάσσει πόρισμα το οποίο γνωστοποιεί στον αρμόδιο Υπουργό και τις αρμόδιες υπηρεσίες.
v Ο Συνήγορος του Πολίτη στις προτάσεις του προς τις υπηρεσίες,
μπορεί να θέτει προθεσμία, μέσα στην οποία οφείλουν να τον ενημερώσουν
για τις ενέργειές τους σχετικά με την εφαρμογή των προτάσεών του ή για
τους λόγους που δεν επιτρέπουν την αποδοχή τους.
v Αν προκύψουν ενδείξεις για τέλεση αξιόποινης πράξης από λειτουργό,
υπάλληλο ή μέλος διοίκησης, ο Συνήγορος του Πολίτη διαβιβάζει την έκθεση
και στον αρμόδιο εισαγγελέα.
v Ο Συνήγορος του Πολίτη ενημερώνει, σε κάθε περίπτωση, τον ενδιαφερόμενο για την τύχη της υποθέσεώς του.
v Ο Συνήγορος του Πολίτη μπορεί με πράξη του να θέτει στο αρχείο αναφορά που κρίνεται προφανώς αόριστη, αβάσιμη ή ασήμαντη.
Προσοχή: Η αναφορά υποβάλλεται στο Συνήγορο του Πολίτη, μέσα σε έξι
(6) μήνες, αφότου ο ενδιαφερόμενος λάβει γνώση των ενεργειών ή
παραλείψεων της Διοίκησης.
v Η ανεξάρτητη αυτή διοικητική αρχή στεγάζεται στην οδό Χατζηγιάννη Μέξη
5 και ο αριθμός τηλεφώνου που μπορούν να απευθύνονται οι πολίτες είναι
2107289600, Fax: 2107292129
v Οι αιτήσεις των ενδιαφερομένων μπορούν να αποστέλλονται και με το fax.
v Παρεμφερής με τον Συνήγορο του Πολίτη είναι και ο θεσμός του “Ευρωπαίου Διαμεσολαβητή”.
Δημοσιότητα της διοικητικής δράσης.
Με το άρθρο 6 του Ν. 1943/91 καθιερώνεται υποχρέωση ορισμένων υπηρεσιών
να δημοσιεύουν στοιχεία και ενέργειές τους (βλ. παρακάτω) σε ορισμένες
περιπτώσεις παροχής υπηρεσιών καίριας σημασίας, ώστε να μπορεί ο κάθε
ενδιαφερόμενος να ελέγξει αν τηρήθηκε η σειρά προτεραιότητας κατά τη
διεκπεραίωση μιας σχετικής υπόθεσής του.
Ποιες είναι αυτές οι περιπτώσεις:
v Η υποχρέωση δημοσιότητας υπάρχει στις παρακάτω περιπτώσεις:
Ø α) οικοδομικές άδειες, πράξεις τακτοποίησης, διαδικασία αυθαίρετων κατασκευών, σημειακές χωροθετήσεις
Ø β) στεγαστικά δάνεια
Ø γ) συντάξεις
Ø δ) υδροδότηση
Ø ζ) επιδοτήσεις αγροτικών προϊόντων, ενισχύσεις αγροτών,
αγροτοτουρισμός, δάνεια σε αγρότες, άδειες για αγροτικές εκμεταλλεύσεις.
Τι πρέπει να δημοσιεύουν οι υπηρεσίες και με ποιο τρόπο
v Η δημοσιότητα πραγματοποιείται:
Ø Με τοιχοκόλληση πίνακα σε εμφανή χώρο της υπηρεσίας που έχετε
υποβάλει την αίτησή σας, όπου σε ειδικές στήλες φαίνεται οπωσδήποτε η
ημερομηνία υποβολής των αιτήσεων π.χ. για χορήγηση σύνταξης γήρατος και η
ημερομηνία έκδοσης των αντίστοιχων πράξεων με τις οποίες τελειώνει η
υπόθεση π.χ. έκδοση πράξεων κανονισμού σύνταξης αλλά σε ορισμένες
περιπτώσεις και ορισμένα άλλα στοιχεία που δίνουν μια πληρέστερη εικόνα
των ενεργειών της Διοίκησης.
Ø Με τήρηση βιβλίου που είναι στη διάθεση του καθενός, με ανάλογες
στήλες που έχει ο παραπάνω πίνακας, και οπωσδήποτε με στήλες όπου
φαίνεται η ημερομηνία υποβολής των αιτήσεων και η ημερομηνία που
τελειώνει η υπόθεση.
v Αν διαπιστώσετε ότι μια υπηρεσία δεν τηρεί τη δημοσιότητα ή ότι
παραβιάσθηκε η σειρά σας, χωρίς να υπάρχει λόγος, μπορείτε να προσφύγετε
στο ΥΠΕΣΔΔΑ/ΓΓΔΔ/ΔΙΣΚΠΟ ή στο “Συνήγορο του Πολίτη”.
v Ο ακριβής τρόπος, τύπος και χρόνος της δημοσιότητας που ισχύει σε
κάθε περίπτωση έχει καθορισθεί με κοινές αποφάσεις του Υπουργού
Προεδρίας της Κυβέρνησης και του αρμόδιου για την κάθε περίπτωση
Υπουργού, οι οποίες έχουν δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και
οι ο ποίες είναι κατά περίπτωση οι παρακάτω:
Ø Οικοδομικές άδειες, πράξεις τακτοποίησης, πράξεις αυθαιρέτων κατασκευών, σημειακές χωροθετήσεις
§ Αριθ. 88628/1991 απόφαση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης και
Χωροταξίας Περιβάλλοντος και Δημοσίων Έργων (ΦΕΚ 480Β/1991).
Ø Στεγαστικά δάνεια
§ Από Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας (ΟΕΚ)
§ Αριθ. 80092/1991 κοινή απόφαση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης και Εργασίας (ΦΕΚ 501 Β/91).
§ Από Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων
§ Αριθ. 2041566/3759/004 κοινή απόφαση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης και Οικονομικών (ΦΕΚ 502 Β/1991).
§ Από Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο
§ Αριθ. 17811/718/91 κοινή απόφαση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης και Μεταφορών και Επικοινωνιών (ΦΕΚ 558 Β/1991).
Ø Συντάξεις
§ Από τα Ασφαλιστικά Ταμεία, αρμοδιότητας Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΙΚΑ, ΤΕΒΕ, ΤΣΜΕΔΕ, ΤΣΑ, ΤΣΑΤ, κ.λ.π.)
§ Αριθ. Δ4/1356/91 κοινή απόφαση των Υπουργών Προεδρίας της
Κυβέρνησης και Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΦΕΚ 582
Β/1991).
§ Από Γενικό Λογιστήριο του Κράτους (Γ.Λ.Κ.) και Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων (Μ.Τ.Π.Υ.)
§ Αριθ. 2041566/3759/0004/91 κοινή απόφαση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης και Οικονομικών (ΦΕΚ 502 Β/1991).
§ Από Μετοχικό Ταμείο Στρατού (Μ.Τ.Σ.) και ΝΙΜΤΣ
§ Αριθ. Φ. 950/221/461244/91 κοινή απόφαση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης και Εθνικής Άμυνας (ΦΕΚ 494 Β/1991).
§ Από Ναυτικό Απομαχικό Ταμείο (ΝΑΤ)
§ Αριθ. 4212.2/8/91 κοινή απόφαση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης και Εμπορικής Ναυτιλίας (ΦΕΚ 502 Β/91).
Ø Υδροδότηση
§ Υδροδότηση από τους ΟΤΑ και από συνδέσμους ύδρευσης καθώς και από δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης – αποχέτευσης
§ Αριθ. 88628/91 κοινή απόφαση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης και Εσωτερικών (ΦΕΚ 480/τ. Β/91).
§ Υδροδότηση από Οργανισμό Ύδρευσης Θεσσαλονίκης (Ο.Υ.Θ.)
§ Αριθ. 3935/91 κοινή απόφαση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης και Μακεδονίας Θράκης (ΦΕΚ 492/τ. Β/1991).
§ Υδροδότηση από την Εταιρεία Ύδρευσης Αποχέτευσης Πρωτευούσης (ΕΥΔΑΠ)
§ Αριθ. Δ16Γ/4/559/454/Γ/91 κοινή απόφαση των Υπουργών Προεδρίας της
Κυβέρνησης και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (ΦΕΚ 582/τ.
Β/1991).
Ø Επιδοτήσεις αγροτικών προϊόντων, ενισχύσεις αγροτών, αγροτουρισμός, δάνεια σε αγρότες, άδειες για αγροτικές εκμεταλλεύσεις
§ Αριθ. 301953/91 κοινή απόφαση των Υπουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης και Γεωργίας ΦΕΚ 498 Β/1991.
Δικαίωμα αναφοράς, σύμφωνα με το άρθρο 10 του Συντάγματος
v Σύμφωνα με το άρθρο 10 του Συντάγματος έχετε δικαίωμα να αναφέρεστε
εγγράφως στις διοικητικές αρχές, οι οποίες είναι υποχρεωμένες να
ενεργούν σύντομα και να σας απαντούν αιτιολογημένα.
v Με την αναφορά σας προς τις διοικητικές αρχές μπορείτε να ζητήσετε
τη διεξαγωγή μιας απλής υλικής πράξης ή την έκδοση μιας διοικητικής
πράξης, ή να ζητάτε την ανάκληση, ακύρωση ή τροποποίηση ήδη εκδοθείσας
πράξης, ή την αποτροπή ή επανόρθωση ηθικής ή υλικής βλάβης.
v Αναφορά μπορείτε να υποβάλετε σε οποιαδήποτε διοικητική αρχή, έστω
και αν δεν το προβλέπει ο νόμος. Η διοικητική αρχή στην οποία υποβάλλατε
την αναφορά, έχει υποχρέωση να ενεργήσει σύντομα, εντός 30 ημερών και
να σας απαντήσει αιτιολογημένα.
Έλεγχος των πράξεων των οργάνων Ο.Τ.Α. α και β βαθμού
v Από την παρ. 2 του άρθρου 178 Δ.Κ.Κ. προκύπτει ότι κάθε δημότης και
οποιοσδήποτε έχει έννομο συμφέρον μπορεί να προσφύγει στην Επιτροπή του
άρθρου 177 παρ. 2 και να προσβάλει τις πράξεις των δημοτικών και
κοινοτικών συμβουλίων και λοιπών συλλογικών οργάνων των ΟΤΑ και των
νομικών τους προσώπων δημοσίου δικαίου, για παράβαση νόμου, μέσα σε δέκα
(10) ημέρες αφ’ ότου οι πράξεις αυτές δημοσιεύτηκαν.
v Στην ίδια επιτροπή προσβάλλονται και οι πράξεις των δημάρχων, προέδρων κοινοτήτων και μονομελών οργάνων των Ν.Π.Δ.Δ. των ΟΤΑ.
v Στην ίδια Επιτροπή, μπορεί να προσφύγει οποιοσδήποτε έχει έννομο
συμφέρον κατά πράξεων του νομαρχιακού συμβουλίου, των νομαρχιακών
επιτροπών και των διοικητικών συμβουλίων και εκτελεστικών επιτροπών των
νομικών τους προσώπων, μέσα σε προθεσμία δέκα πέντε (15) ημερών, αφ΄ότου
οι πράξεις αυτές δημοσιεύθηκαν [άρθρο 68 Π.Δ. 30/96].
v Κατά των αποφάσεων της Επιτροπής, μπορεί να υποβληθεί αίτηση ακύρωσης στα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια.
v Κατά των αποφάσεων του Νομάρχη και άλλων μονομελών οργάνων των
Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, μπορεί να ασκηθεί προσφυγή για παράβαση
Νόμου στον οικείο Γενικό Γραμματέα Περιφέρειας, μέσα σε αποκλειστική
προθεσμία τριάντα (30) ημερών (άρθρο 69, Π.Δ.30/96).
v Κατά των ανωτέρω αποφάσεων του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας,
μπορεί να υποβληθεί αίτηση ακύρωσης στα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια.
v Οι επιτροπές ελέγχου των πράξεων των ΟΤΑ α’ και β’ βαθμού που έχουν συγκροτηθεί σε κάθε περιφέρεια είναι οι παρακάτω:
Έλεγχος των πράξεων Κρατικών Περιφερειακών Οργάνων
v Για τον έλεγχο των πράξεων του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας, πλην
αυτών με τις οποίες αποφαίνεται επί προσφυγών κατά αποφάσεων του
Νομάρχη και άλλων μονομελών οργάνων των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων
ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 8 του Ν. 3200/1955.
v Σύμφωνα με αυτές έχετε δικαίωμα να προσφύγετε ενώπιον του κατά
περίπτωση αρμόδιου Υπουργού κατά πράξεων του Γενικού Γραμματέα της
Περιφέρειας, οι οποίες θίγουν τα συμφέροντά σας. Η προσφυγή αυτή πρέπει
να γίνει εντός 30 ημερών από τη δημοσίευση της πράξης ή από τότε που
λάβατε γνώση αυτής.
Πως να προστατεύετε τα δικαιώματά σας στις συναλλαγές σας με τις δημόσιες υπηρεσίες.
v Οι δημόσιες υπηρεσίες έχουν υποχρέωση να σας πληροφορούν για τα
δικαιώματά σας και για το τι πρέπει να κάνετε για να τα ασκήσετε.
v Πρέπει να σας δίνουν τις απαραίτητες πληροφορίες που θα σας επιτρέπουν να γνωρίζετε γιατί παίρνουν τη μία ή την άλλη απόφαση.
Αιτιολογία των διοικητικών πράξεων.
v Η διοίκηση (δημόσιες υπηρεσίες, δημόσιες επιχειρήσεις κ.λ.π.)
πρέπει να σας εξηγεί γιατί πήρε μία απόφαση που θίγει κάποιο δικαίωμα
σας (π.χ. άρνηση έκδοσης διαβατηρίου, ή αφαίρεση άδειας οδήγησης, ή
αναγκαστική απαλλοτρίωση κ.λ.π.).
v Η αιτιολόγηση της απόφασης της διοίκησης πρέπει να σας γίνεται γνωστή τη στιγμή που σας γίνεται γνωστή και η ίδια η απόφαση.
v Η διοίκηση οφείλει να σας πληροφορήσει για τις προθεσμίες και τα
μέσα με τα οποία μπορείτε να υπερασπίσετε τα δικαιώματά σας (αίτηση
θεραπείας, ιεραρχική προσφυγή, ενδικοφανής προσφυγή, προσφυγή στα
διοικητικά δικαστήρια).
Σιωπηρή απόρριψη αιτήματος του πολίτη από τη διοίκηση.
v Όταν η διοίκηση δεν απαντά σε ένα αίτημά σας και περάσει η
προθεσμία που προβλέπεται από τις σχετικές διατάξεις ή αν δεν
προβλέπεται προθεσμία από κάποιες διατάξεις και περάσουν 2 μήνες,
σημαίνει ότι το αίτημά σας έχει απορριφθεί και έχετε το δικαίωμα να
ζητήσετε εξηγήσεις για την απόφαση της διοίκησης. Αν δεν σας
ικανοποιήσουν οι εξηγήσεις της διοίκησης, μπορείτε να προσφύγετε στα
διοικητικά δικαστήρια ζητώντας την ακύρωση της άρνησης της διοίκησης να
ικανοποιήσει το αίτημά σας.
Tηλέφωνα και Διευθύνσεις Διοικητικών Δικαστηρίων – Συμβούλιο της Επικρατείας, Ελεγκτικό Συνέδριο, Νο
v Συμβούλιο της Επικρατείας
Ø Διεύθυνση: Πανεπιστημίου 47
Ø Τηλέφωνα:
Ø Γραμματεία Ολομέλειας: 2103710093
Ø Τμήμα πρωτοκόλλου: 2103710112, 2103710113
Ø FAX: 2103231154
v Ελεγκτικό Συνέδριο
Ø Διεύθυνση: Πατησίων 34
Ø Τηλέφωνα: 2103821882, 2103821156
v Νομικό Συμβούλιο του Κράτους
Ø Διεύθυνση: Ακαδημίας 68 και Χαριλάου Τρικούπη
Ø Τηλεφωνικό Κέντρο: 2103328100
Έκδοση και επίδοση πιστοποιητικών και βεβαιώσεων με τηλεφωνική αίτηση των πολιτών. (ν.2539/97)
v Από το Φεβρουάριο του 1998, λειτουργεί το μέτρο της έκδοσης και
επίδοσης πιστοποιητικών και βεβαιώσεων στους πολίτες μετά από τηλεφωνική
αίτησή τους. Το μέτρο αυτό θεσπίσθηκε με το άρθρο 22 του Ν.2539/97.
v Η τηλεφωνική αίτηση υποβάλλεται με κλήση του αριθμού 1502, που
αντιστοιχεί σε τηλεφωνικό κέντρο του ΟΤΕ. Το πιστοποιητικό ή βεβαίωση
επιδίδεται στον πολίτη με συστημένη επιστολή μέσω ΕΛΤΑ ή το παραλαμβάνει
ο ίδιος από την αρμόδια υπηρεσία. Το συνολικό κόστος για τον πολίτη
είναι 1000 δρχ. (500 δρχ. για την τηλεφωνική αίτηση και 500 δρχ. για τη
συστημένη επιστολή).
v Το κόστος αυτό είναι το ίδιο για οποιοδήποτε σημείο της Χώρας.
v Για τα πιστοποιητικά και τις βεβαιώσεις που έχουν ενταχθεί στο
μέτρο των τηλεφωνικών αιτήσεων, καταργούνται τα τέλη χαρτοσήμου και τα
ένσημα υπέρ Δημοσίου ή υπέρ τρίτων, με τα οποία επιβαρυνόταν ο πολίτης. Η
κατάργηση ισχύει τόσο στην περίπτωση έκδοσής τους μετά από τηλεφωνική
αίτηση, όσο και στην περίπτωση έκδοσής τους με τη συνήθη διαδικασία.
(άρθρο 22 του Ν.2539/97).
v Μέχρι και τον Ιούνιο του 2000, τα πιστοποιητικά και οι βεβαιώσεις
που έχουν ενταχθεί στο ανωτέρω μέτρο εξυπηρέτησης των πολιτών, είναι:
Ø πιστοποιητικό γέννησης,
Ø αποσπάσματα ληξιαρχικών πράξεων γέννησης, γάμου και θανάτου,
Ø πιστοποιητικό στρατολογικής κατάστασης (τύπου Α΄ και Β΄),
Ø αποδεικτικό φορολογικής ενημερότητας,
Ø πιστοποιητικό ποινικού μητρώου τύπου Α΄ και Β΄ καθώς και απόσπασμα ποινικού μητρώου,
Ø διαβατήριο,
Ø βεβαιώσεις του Ταμείου Συντάξεων Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΤΣΜΕΔΕ),
Ø πιστοποιητικά από τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Χώρας
(βεβαίωση σπουδών, αντίγραφο πτυχίου και πιστοποιητικό αναλυτικής
βαθμολογίας),
Ø πιστοποιητικό από τα Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Χώρας (τρεις περιπτώσεις εγγράφων, ως ανωτέρω),
Ø βεβαίωση εκπλήρωσης υπηρεσίας υπαίθρου, που χορηγείται στους
γιατρούς από το Υπουργείο Υγείας – Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων,
Ø βεβαιώσεις των σχολών Εμπορικού Ναυτικού,
Ø βεβαίωση νοσηλείας από τα Νοσηλευτικά Ιδρύματα της Χώρας,
Ø βεβαίωση χορήγησης επιδόματος σε άτομα ειδικών κατηγοριών από τις Διευθύνσεις Πρόνοιας των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων,
Ø βεβαιώσεις που χορηγούνται από τις Διευθύνσεις Πρωτοβάθμιας
Εκπαίδευσης των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων στους υπηρετούντες στην
Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση,
Ø βεβαιώσεις για αγρότες που χορηγούνται από τις Διευθύνσεις
Αγροτικής Ανάπτυξης των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων (τρεις περιπτώσεις
εγγραφών: βεβαίωση προϋπηρεσίας, πιστοποιητικό υπηρεσιακής κατάστασης
και μεταβολών, καθώς και βεβαίωση αποδοχών).
Ø βεβαιώσεις του Τ.Ε.Ε., που χορηγούνται στα μέλη του (βεβαίωση
άσκησης επαγγέλματος και βεβαίωση περί τέλεσης ή μη πειθαρχικού
παραπτώματος).
Η ηλεκτρονική επικοινωνία στη Δημόσια Διοίκηση
v Από την 1η Μαρτίου 1999, ισχύει η ηλεκτρονική επικοινωνία στο Δημόσιο,
δηλαδή η επικοινωνία μεταξύ δημοσίων υπηρεσιών ή μεταξύ πολιτών και
δημοσίων υπηρεσιών, (ή ΝΠΙΔ ή ενώσεων πολιτών) με τηλεομοιότυπο (fax)
και ηλεκτρονικό ταχυδρομείο (e mail). Η ηλεκτρονική επικοινωνία
θεσπίσθηκε με το άρθρο 14 του ν.2672/98.
v Με την επιφύλαξη των εξαιρέσεων (βλ. παρακάτω), με fax μπορούν να
διακινούνται όλα τα έγγραφα που συντάσσονται από όργανα των δημοσίων
υπηρεσιών ή από ιδιώτες, (δηλαδή φυσικά ή νομικά πρόσωπα ιδιωτικού
δικαίου ή ενώσεις προσώπων) και ιδίως τα εξής: αιτήσεις, ερωτήματα,
πιστοποιητικά, βεβαιώσεις, απαντήσεις, αποφάσεις, γνωμοδοτήσεις,
εγκύκλιοι, οδηγίες, εκθέσεις, μελέτες, πρακτικά, στατιστικά στοιχεία,
υπηρεσιακά σημειώματα, έγγραφες εισηγήσεις.
v Με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, (e mail), μπορούν να διακινούνται
μεταξύ των κεντρικών και περιφερειακών δημοσίων υπηρεσιών, των νομικών
προσώπων δημοσίου δικαίου και των ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού, τα εξής έγγραφα
μόνο: Γνωμοδοτήσεις, ερωτήματα, αιτήσεις, απαντήσεις, εγκύκλιοι,
οδηγίες, εκθέσεις, μελέτες, πρακτικά, στατιστικά στοιχεία, υπηρεσιακά
σημειώματα, έγγραφες εισηγήσεις.
v Τα ηλεκτρονικά μηνύματα, δηλαδή αποστολές e mail, από δημόσια
υπηρεσία προς πολίτη και αντιστρόφως, μπορούν να είναι μόνο αιτήσεις
παροχής πληροφοριών και απαντήσεις στις αιτήσεις παροχής πληροφοριών.
Οι εξαιρέσεις
v Δεν μπορούν να διακινούνται με τηλεομοιότυπο ή ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, τα ακόλουθα έγγραφα:
Ø 1.Τα έγγραφα που χαρακτηρίζονται ως απόρρητα, καθώς και όλα εκείνα
για τα οποία η κείμενη νομοθεσία απαγορεύει τη χορήγηση αντιγράφου
(άρθρο 16 του ν.1599/86).
Ø 2.Τα έγγραφα που περιέχουν ευαίσθητα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα (άρθρο 2, περ, β΄του ν.2472/97).
Ø 3.Τα έγγραφα για τα οποία προβλέπεται από τις κείμενες διατάξεις η υποβολή τους σε πρωτότυπο ή επικυρωμένα αντίγραφα.
Ø 4.Τα έγγραφα που χρησιμοποιούνται ως δικαιολογητικά για την εξόφληση τίτλων πληρωμής
Ø 5.Τα αποδεικτικά είσπραξης
Ø 6.Οι αιτήσεις, προσφορές και δικαιολογητικά συμμετοχής στις
διαδικασίες πρόσληψης προσωπικού με οποιαδήποτε σχέση, στους
διαγωνισμούς ή διαδικασίες ανάθεσης δημοσίων έργων, μελετών, προμηθειών,
παροχής υπηρεσιών ή σε άλλους δημόσιους διαγωνισμούς, οι οποίοι
πραγματοποιούνται βάσει προκήρυξης, εκτός αν ορίζεται από ειδικές
διατάξεις ή από την οικεία προκήρυξη συμμετοχής.
Το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο του ΥΠΕΣΔΔΑ, είναι ypesdda @ gspa.gr
Υποχρεώσεις των υπηρεσιών για τη διεκπεραίωση των υποθέσεων του Πολίτη.
Γενική υποχρέωση απάντησης – Προθεσμίες
v Όταν κάνετε μια αίτηση σε υπηρεσίες του δημόσιου τομέα είτε για να
ζητήσετε μια πληροφορία ή ένα πιστοποιητικό είτε για να ζητήσετε τη
διεκπεραίωση μιας υπόθεσή σας π.χ. άδεια, σύνταξη, επίδομα κ.λ.π. πρέπει
να γνωρίζετε ότι:
v Όλες οι υπηρεσίες του δημόσιου τομέα έχουν υποχρέωση:
Ø Να απαντούν οπωσδήποτε σε όλες τις αιτήσεις σας. Όταν δεν είναι
δυνατή η ικανοποίηση του αιτήματός σας, πρέπει να σας αναφέρουν τους
συγκεκριμένους λόγους (διατάξεις νόμους κ.λ.π.), οι οποίοι δικαιολογούν
την απόρριψή του. Καμία αίτηση σας δεν επιτρέπεται να τίθεται στο αρχείο
χωρίς να ενημερωθείτε.
Ø Να απαντούν οριστικά στις αιτήσεις σας και να διεκπεραιώνουν τις
υποθέσεις σας μέσα σε 60 ημέρες. Αν είναι συναρμόδιες περισσότερες
υπηρεσίες η προθεσμία των 60 ημερών παρατείνεται για 15 ακόμα ημέρες
είναι δηλαδή 75 ημέρες.
Ø Να σας δίνουν απλές πληροφορίες, πιστοποιητικά και βεβαιώσεις αμέσως και το πολύ σε 10 ημέρες.
v Σημείωση: Υπάρχουν κάποιες περιπτώσεις, υποθέσεων που λόγω
πολύπλοκων διαδικασιών δεν είναι δυνατόν να διεκπεραιωθούν μέσα στις 60
ημέρες. Και στις περιπτώσεις όμως αυτές υπάρχουν προθεσμίες. Οι
διαφορετικές αυτές προθεσμίες έχουν καθορισθεί με κοινές αποφάσεις του
Υπουργού Προεδρίας της Κυβέρνησης και του αρμόδιου Υπουργού και έχουν
δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως στο ΦΕΚ 510 τ.Β/1991.
v Προσοχή: Όταν κάνετε αίτηση για μια υπόθεσή σας και η υπόθεση αυτή
διεκπεραιώνεται σε μεγαλύτερη προθεσμία από 60 ημέρες, τότε ο υπάλληλος
που θα παραλάβει την αίτησή σας στο σημείωμα που θα σας δώσει με τον
αριθμό πρωτοκόλλου της αίτησης, είναι υποχρεωμένος να σας γράψει ποια
είναι η συγκεκριμένη προθεσμία για τη διεκπεραίωση της υπόθεσής σας.
Δικαίωμα για καταβολή χρηματικού ποσού στις περιπτώσεις που δεν τηρούνται οι προθεσμίες.
v Όταν δεν τηρούνται οι προθεσμίες για της διεκπεραίωση των υποθέσεών
σας, έχετε το δικαίωμα να υποβάλετε αίτηση για αποζημίωση από 5.000 έως
200.000 δρχ., ανεξαρτήτως του δικαιώματος σας για αποζημίωση κατά τις
σχετικές περί αστικής ευθύνης διατάξεις που μπορείτε, να διεκδικήσετε με
δικαστική διαδικασία.
v Η αίτηση υποβάλλεται είτε στην αρμόδια Επιτροπή της οικείας
Περιφέρειας, είτε στην Ειδική Επιτροπή του Υπουργείου Εσωτερικών,
Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης.
v Στην έδρα κάθε Περιφέρειας, λειτουργεί Επιτροπή με αρμοδιότητα την
εξέταση υποθέσεων μη εμπρόθεσμης διεκπεραίωσης υποθέσεων των πολιτών,
από τις υπηρεσίες του Δημόσιου Τομέα που ανήκουν γεωγραφικά στην
αντίστοιχη Περιφέρεια.
v Για υποθέσεις αρμοδιότητας των Υπουργείων, λειτουργεί όμοια
Επιτροπή στο Υπουργείο Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης
Διεύθυνση: Βασ. Σοφίας 15, Αθήνα ΤΚ 106 74 τηλ. (01) 3393101-8 FAX:
3393020.
v Προσοχή: Η αίτηση για χρηματική αποζημίωση υποβάλλεται από τον
ενδιαφερόμενο στην αρμόδια Επιτροπή, μέσα σε εξήντα (60) ημέρες από την
παρέλευση άπρακτης της προθεσμίας για τη διεκπεραίωση της υπόθεσης.
v Διαδικασία
Ø Αφού υποβληθεί η αίτησή σας στην αρμόδια Επιτροπή ο αρμόδιος
εισηγητής επιλαμβάνεται της υπόθεσής σας και διατυπώνει την εισήγησή του
σε συνεδρίαση της Επιτροπής.
Ø Η Ειδική Επιτροπή, αφού εξετάσει αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις,
δηλαδή ότι κάποια υπηρεσία δεν σας απάντησε μέσα στην προθεσμία που
προβλέπεται για τη συγκεκριμένη υπόθεσή σας, εκδίδει απόφαση, με την
οποία καθορίζει και το ύψος του ποσού που πρέπει να σας καταβληθεί.
Ø Η απόφαση αυτή θα σας κοινοποιηθεί στην κατοικία σας, και
ταυτόχρονα θα κοινοποιηθεί και στην υπηρεσία που παραβίασε την
προθεσμία.
Ø Μέσα σε 25 ημέρες από την κοινοποίηση της απόφασης θα πρέπει να
εισπράξετε το ποσό που καθόρισε η Επιτροπή. Αν δεν σας καταβληθεί το
ποσό μέσα σε ένα μήνα από την κοινοποίηση της απόφασης, πρέπει να σας
καταβληθεί εντόκως. Ο τόκος υπολογίζεται για κάθε μήνα με το επιτόκιο
της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος που ισχύει για τις καταθέσεις επί
προθεσμία ενός έτους.
Σε ποιες υποθέσεις δεν ισχύουν οι προθεσμίες
v Οι προθεσμίες δεν ισχύουν στις περιπτώσεις που η υπόθεση αφορά
Ø καθολικές ή γενικές υποχρεώσεις των πολιτών όπως π.χ. η υποβολή φορολογικών δηλώσεων, ή δικαστικές υποθέσεις του δημοσίου ή
Ø αναγνώριση απαιτήσεων κατά του δημοσίου ή
Ø απαιτούν σύμπραξη του πολίτη όπως π.χ. η συμμετοχή σε διαγωνιστική
διαδικασία ή παράστασή του ενώπιον συλλογικών οργάνων, π.χ. εξέταση από
υγειονομική επιτροπή.
Πότε οι υπηρεσίες απαλλάσσονται από την υποχρέωση.
v Πρέπει να γνωρίζετε ότι οι υπηρεσίες απαλλάσσονται από την
υποχρέωση να σας απαντήσουν, όταν το αίτημά σας είναι φανερά παράνομο ή
δεν είναι κατανοητό ή επαναλαμβάνεται με καταχρηστικό τρόπο.
v Για να χαρακτηρισθεί το αίτημά σας παράνομο, πρέπει ο δημόσιος
υπάλληλος με οδηγό τους νόμους, να αποδεικνύει με τρόπο, που να μην
επιδέχεται αμφισβήτηση, ότι το αίτημά σας είναι παράνομο.
v Το αίτημά σας μπορεί να χαρακτηρισθεί αόριστο όταν είναι διατυπωμένο με τρόπο ώστε να μην προκύπτει τι ζητάτε.
v Δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί μη κατανοητό το αίτημά σας όταν απλά δεν χρησιμοποιείτε την κατάλληλη ορολογία.
v Αρκεί το αίτημά σας να είναι διατυπωμένο με τρόπο που ο δημόσιος υπάλληλος να μπορεί να το καταλάβει σε γενικές γραμμές.
v Καταχρηστικό μπορεί να θεωρηθεί ένα αίτημά σας, όταν παρά το ότι
υπήρξε πλήρης και θεμελιωμένη απάντηση από την δημόσια υπηρεσία με την
οποία συναλλάσσεσθε, εσείς υποβάλλετε ξανά το αίτημα, χωρίς κανένα
νεώτερο στοιχείο ή επιχείρημα που θα επιβάλλει αναθεώρηση της υπόθεσης
και της απάντησης.
Πότε αρχίζουν οι προθεσμίες.
v Οι προθεσμίες αρχίζουν από την ημερομηνία που υποβάλλετε την αίτησή
σας στην αρμόδια υπηρεσία. Όλες οι υπηρεσίες έχουν υποχρέωση να
παραλαμβάνουν τις αιτήσεις σας και να τις πρωτοκολλούν αυθημερόν.
v Αν στείλετε την αίτησή σας με το ταχυδρομείο, με τηλέτυπο κ.λ.π. η
προθεσμία αρχίζει από την ημέρα που θα την παραλάβει η υπηρεσία.
v Αν η αίτησή σας υποβληθεί σε αναρμόδια υπηρεσία τότε αυτή έχει
υποχρέωση μέσα σε 5 ημέρες να τη μεταβιβάσει στην αρμόδια υπηρεσία και
να σας ενημερώσει. Στην περίπτωση αυτή η προθεσμία αρχίζει από την
ημερομηνία παραλαβής της αίτησης από την αρμόδια υπηρεσία.
Ελλείψεις δικαιολογητικών – Διακοπή της προθεσμίας
v Οι αιτήσεις σας πρέπει να συνοδεύονται από τα απαραίτητα για την κάθε υπόθεση δικαιολογητικά.
v Αν παραλείψετε να προσκομίσετε όλα τα απαραίτητα πιστοποιητικά,
δικαιολογητικά ή άλλα στοιχεία, η εάν κάποιο από αυτά που έχετε
προσκομίσει είναι ελλιπές, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να προωθηθεί η
υπόθεσή σας, τότε ο αρμόδιος υπάλληλος έχει υποχρέωση να σας ειδοποιήσει
αμέσως, με έγγραφο επί αποδείξει, να υποβάλλετε τα δικαιολογητικά ή
άλλα απαραίτητα στοιχεία που τυχόν απαιτούνται για τη διεκπεραίωση της
υπόθεσής σας. Στην περίπτωση αυτή η προθεσμία διακόπτεται από την ημέρα
ειδοποίησης και αρχίζει πάλι από την ημέρα υποβολής όλων των στοιχείων.
Δικαιώματα Ασθενών
v Περιγράφονται κυρίως στο άρθρο 47 του ν. 2071/92, έχουν επεκταθεί σε όλες τις υπηρεσίες του ΕΣΥ και είναι τα εξής:
Ø 1.Ο ασθενής έχει το δικαίωμα προσεγγίσεως στις υπηρεσίες του νοσοκομείου, τις πλέον κατάλληλες για τη φύση της ασθένειάς του.
Ø 2.Ο ασθενής έχει το δικαίωμα της παροχής φροντίδας σ’ αυτόν με τον
οφειλόμενο σεβασμό στην ανθρώπινη αξιοπρέπειά του. Αυτή η φροντίδα
περιλαμβάνει όχι μόνο την εν γένει άσκηση της ιατρικής και της
νοσηλευτικής, αλλά και τις παραϊατρικές υπηρεσίες, την κατάλληλη
διαμονή, την κατάλληλη μεταχείριση και την αποτελεσματική διοικητική και
τεχνική εξυπηρέτηση.
Ø 3.Ο ασθενής έχει το δικαίωμα να συγκατατεθεί ή να αρνηθεί κάθε
διαγνωστική ή θεραπευτική πράξη που πρόκειται να διενεργηθεί σε αυτόν.
Σε περίπτωση ασθενούς με μερική ή πλήρη διανοητική ανικανότητα, η άσκηση
αυτού του δικαιώματος γίνεται από το πρόσωπο που κατά νόμο ενεργεί για
λογαριασμό του.
Ø 4.Ο ασθενής δικαιούται να ζητήσει να πληροφορηθεί ό,τι αφορά στην
κατάστασή του. Το συμφέρον του ασθενούς είναι καθοριστικό και εξαρτάται
από την πληρότητα και ακρίβεια των πληροφοριών που του δίνονται. Η
πληροφόρηση του ασθενούς πρέπει να του επιτρέπει να σχηματίσει πλήρη
εικόνα των ιατρικών, κοινωνικών και οικονομικών παραμέτρων της
καταστάσεώς του και να λαμβάνει αποφάσεις ο ίδιος ή να μετέχει στη λήψη
αποφάσεων, που είναι δυνατό να προδικάσουν τη μετέπειτα ζωή του.
Ø 5.Ο ασθενής ή ο εκπρόσωπός του σε περίπτωση εφαρμογής της παρ. 3,
έχει το δικαίωμα να πληροφορηθεί πλήρως και εκ των προτέρων, για τους
κινδύνους που ενδέχεται να παρουσιασθούν ή να προκύψουν εξ αφορμής
εφαρμογής σε αυτόν ασυνηθών ή πειραματικών διαγνωστικών και θεραπευτικών
πράξεων. Η εφαρμογή των πράξεων αυτών στον ασθενή λαμβάνει χώρα μόνο
ύστερα από συγκεκριμένη συγκατάθεση του ιδίου. Η συγκατάθεση αυτή μπορεί
να ανακληθεί από τον ασθενή ανά πάσα στιγμή. Ο ασθενής πρέπει να
αισθάνεται τελείως ελεύθερος στην απόφασή του, να δεχθεί ή να απορρίψει,
κάθε συνεργασία του με σκοπό την έρευνα ή την εκπαίδευση. Η συγκατάθεσή
του για τυχόν συμμετοχή του, είναι δικαίωμά του και μπορεί να ανακληθεί
ανά πάσα στιγμή.
Ø 6.Ο ασθενής έχει το δικαίωμα, στο μέτρο και στις πραγματικές
συνθήκες που αυτό είναι δυνατόν, προστασίας της ιδιωτικής του ζωής. Ο
απόρρητος χαρακτήρας των πληροφοριών και του περιεχομένου των εγγράφων
που τον αφορούν, του φακέλου των ιατρικών σημειώσεων και ευρημάτων,
πρέπει να είναι εγγυημένος.
Ø 7.Ο ασθενής έχει το δικαίωμα του σεβασμού και της αναγνωρίσεως σ’ αυτόν των θρησκευτικών και ιδεολογικών του πεποιθήσεων.
Ø 8.Ο ασθενής έχει το δικαίωμα να παρουσιάσει ή να καταθέσει αρμοδίως
διαμαρτυρίες και ενστάσεις και να λάβει πλήρη γνώση των έπ’ αυτών
ενεργειών και αποτελεσμάτων.
ΟΡΓΑΝΑ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ
v Αυτοτελής Υπηρεσία Προστασίας Δικαιωμάτων των Ασθενών.
Δ/νση: Μακεδονίας 6-8, 6ος όροφος, Τ.Κ. 104 33 ΑΘΗΝΑ.
Τηλέφωνο: 82 20 097, 82 20 032, Φαξ: 82 20 319.
Δημιουργήθηκε βάσει του ν. 2519/1997.
Ø Αρμοδιότητες:
§ Παρακολουθεί αν εφαρμόζονται οι διατάξεις για τα δικαιώματα των ασθενών.
§ Δέχεται γραπτές καταγγελίες.
v Επιτροπή Ελέγχου Προστασίας Δικαιωμάτων των Ασθενών, που αποτελείται κυρίως από εκπροσώπους συνδικαλιστικών φορέων.
v Ειδική Επιτροπή Ελέγχου Προστασίας Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές.
Επίσης, σε κάθε Νοσοκομείο λειτουργεί:
v Τριμελής Επιτροπή Προάσπισης των Δικαιωμάτων του Πολίτη, καθώς και
v Γραφείο Επικοινωνίας με τον Πολίτη, όπου οι ασθενείς ή οι συνοδοί
τους μπορούν να απευθύνονται και να ζητούν πληροφορίες ή βοήθεια για
κάποιο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν στο Νοσοκομείο ή να υποβάλουν
παράπονα.
Μήνυση. Γενικά
v Η μήνυση κατατίθεται:
Ø Σε οποιοδήποτε αστυνομικό τμήμα. Στην περίπτωση αυτή η μήνυση
γίνεται προφορικά από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο πολίτη ενώπιον του
αστυνομικού οργάνου.
Ø Στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών. Στην περίπτωση αυτή η μήνυση συντάσσεται από δικηγόρο ή από τον ίδιο το μηνυτή.
v Αυτεπάγγελτη δίωξη
Ø Ο Εισαγγελέας ασκεί υποχρεωτικά ποινική δίωξη χωρίς να έχει
υποβληθεί μήνυση, εφόσον του μεταβιβασθεί δικογραφία από αρμόδια
υπηρεσία (π.χ. Τροχαία, Δασική Υπηρεσία κ.λ.π.) ή εφόσον πληροφορηθεί
την τέλεση αδικήματος για το οποίο δεν απαιτείται έγκληση του παθόντα.
Περιπτώσεις υπεράσπισης των δικαιωμάτων του πολίτη χωρίς συμπαράσταση δικηγόρου.
v Ενώπιον όλων των ποινικών δικαστηρίων, εκτός όταν δικάζεται για
κακούργημα και ενώπιον του Αρείου Πάγου. Στην περίπτωση που δικάζεται
για κακούργημα, αν δεν διορίσει ο ίδιος δικηγόρο της επιλογής του,
διορίζει δικηγόρο για λογαριασμό του κατηγορουμένου το ίδιο το
δικαστήριο.
v Ενώπιον των ειρηνοδικείων, του δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικείου
που δικάζει εργατικές διαφορές, επί υποθέσεων ασφαλιστικών μέτρων, καθώς
και όταν πρόκειται να αποτραπεί επικείμενος κίνδυνος. Και στις
τελευταίες αυτές περιπτώσεις ο δικαστής, αν κρίνει ότι απαιτείται η
πρόσληψη δικηγόρου μπορεί να υποχρεώσει το διάδικο σ’ αυτό.
v Ο πολίτης επίσης μπορεί, χωρίς τη σύμπραξη δικηγόρου, να
επικοινωνεί με τις δικαστικές υπηρεσίες και να ζητεί τις διαθέσιμες
πληροφορίες, καθώς και με τους δικαστικούς λειτουργούς προϊστάμενους των
υπηρεσιών, εκθέτοντας τυχόν παράπονά του.
v Επιπλέον, μπορεί μόνος του να ζητά την έκδοση διαφόρων
πιστοποιητικών από τη Γραμματεία των δικαστηρίων, όπως πιστοποιητικό μη
δημοσίευσης διαθήκης, μη πτώχευσής του, μη άσκησης ενδίκων μέσων κ.λ.π.
υποβάλλοντας τη σχετική αίτηση και καταβάλλοντας τα νόμιμα τέλη.
——————————————————————————————————————–
Μισθώσεις ταξί
v Ο οδηγός ταξί οφείλει να μην αρνείται τη μίσθωση του ταξί σε
οποιονδήποτε επιβάτη, εκτός αν αυτός βρίσκεται υπό την επήρεια τοξικών
ουσιών, η δε επιλογή επιβατών με οποιοδήποτε τρόπο, απαγορεύεται. Ακόμα,
ο οδηγός ταξί οφείλει να μην παρέχει εξυπηρέτηση με πολλαπλή μίσθωση,
να μην επιβιβάσει δηλαδή άλλο άτομο, εκτός εάν του το επιτρέψετε.
v Το κόμιστρο που εισπράττει ο οδηγός δεν επιτρέπεται σε καμία
περίπτωση να υπερβαίνει το προβλεπόμενο. Η χρέωση κατά μεταφερόμενο
επιβάτη (εισιτήριο) κατά κανόνα απαγορεύεται επίσης, όπως και η ανάληψη
υποχρέωσης προμίσθωσης, εκτός όταν ο μισθωτής είναι το Δημόσιο και όταν
πρόκειται για κοινωνικούς σκοπούς (π.χ. γάμους, κηδείες, κλπ.).
v Ο οδηγός ταξί έχει τις ακόλουθες υποχρεώσεις απέναντι στον επιβάτη:
Ø πρέπει να είναι ευγενικός, πρόθυμος και εξυπηρετικός
Ø πρέπει να είναι ευπρεπής στην εμφάνιση
Ø οφείλει να μεταφέρει τις αποσκευές του επιβάτη από και προς το πεζοδρόμιο
Ø μόλις επιβιβάζει επιβάτη να κατεβάζει την πινακίδα με την επιγραφή “ΕΛΕΥΘΕΡΟ” και να θέτει σε λειτουργία το ταξίμετρο
Ø κατά τη διάρκεια της νύχτας να έχει τις πινακίδες “ΕΛΕΥΘΕΡΟ” και “ΤΑΞΙ” σβηστές, όταν το ταξί είναι μισθωμένο και το αντίθετο
Ø να χρησιμοποιεί τη συντομότερη διαδρομή για τον προορισμό του επιβάτη, εκτός εάν ο επιβάτης επιλέξει άλλη διαδρομή
Ø να ερωτά τον επιβάτη, όταν εξέρχεται από τα όρια της περιμετρικής
ζώνης, αν θα επιστρέψει σε σημείο εντός της περιμετρικής ζώνης και σε
περίπτωση αρνητικής απάντησης να χρεώνει διπλή ταρίφα
Ø να παραδίδει στην αστυνομία ή στον κάτοχο του, αντικείμενα που έχουν λησμονηθεί στο ταξί
Ø να μη θέτει σε λειτουργία μουσικές συσκευές ούτε να ανοίγει τα παράθυρα του αυτοκινήτου χωρίς την άδεια του επιβάτη
Ø να δίδει πληροφορίες στον επιβάτη για την παρεχόμενη εξυπηρέτηση, να διαθέτει ρέστα και να δίνει απόδειξη όταν του ζητείται.
v Σε περίπτωση παράβασης αυτών των υποχρεώσεων των οδηγών ταξί,
προβλέπονται αστυνομικές και πειθαρχικές κυρώσεις. Οι επιβάτες θα πρέπει
να αναφέρουν στην αστυνομική αρχή περιπτώσεις υπερβολικής χρέωσης, και
να μεταφέρουν τα παράπονα τους στους συλλόγους ταξί και στους συλλόγους
προστασίας καταναλωτών.
v ΙΝστιτούτο ΚΑταναλωτή = Λ. Ποσειδώνος 31, 175 61 Π. Φάληρο, τηλ. 2109829152, φαξ 2109825096.
v Ένωση Καταναλωτών ΠΟΙότητα ΖΩής = τηλ. 2103304444, φαξ 2103300591
v ΚΕ.Π.ΚΑ. Αθήνας, Αιόλου 100, 10 564 -Αθήνα,Τηλ. 210269449, 2103239370, Fax. 2103239270, Email: athens@kepka.org
v ΕΚΑΤΟ = 2310857007, 2310866800
v ΕΝΩΣΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΕΛΛΑΔΑΣ = 2104532854, 2104510527, Πρόεδρος
v Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδας = Λ. Ποσειδώνος 31, 175 61 Π. Φάληρο, τηλ. 2109817426, φαξ 2109825096.
v Γενική Γραμματεία Καταναλωτή = 1702.
v ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ (πρώην Εμπορίου) Δ/νση Τεχνικού Ελέγχου –
Προστασίας Καταναλωτή Τμήμα Προστασίας και Ενημέρωσης Ταχ. Δ/νση: Πλ.
Κάνιγγος 101 81 – Αθήνα Τηλ. 2103821838, 2103842508, 2103841773,
2103821618
v Γραφεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Αθήνα Βασ. Σοφίας 2 – Τ.Κ. 106 74, Τηλ. 2107243982-4, 2107241515.
v ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ= 2107289600, 2107289771, 2107289740, 2107283664
v Τραπεζικός Μεσολαβητής = 2103376700
v Ελληνικές Οργανώσεις Καταναλωτών = www.inka.gr , www.ekato.org , www.ekpizo.org , www.kepka.org
v Πανευρωπαικές Οργανώσεις Καταναλωτών = www.anec.org , www.beuc.org , www.eurocoop.org
v Αρχή Προστασίας Δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα = www.dpa.gr
v ΕΣΕΕ = www.esee.gr
v Ευρωπαική Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση Προστασίας Καταναλωτή = http://europa.eu.int/comm/consumers
——————————————————————————————————————-
Ωράριο εργασίας δημόσιων υπηρεσιών
Αρμόδια Υπηρεσία: ΥΠΕΣΔΔΑ
Aργίες – Hμιαργίες(ν. 1157/1981, άρθρο 1, ΦEK 126/A’, απόφαση
Yπουργού Προεδρίας της Kυβέρνησης αριθμ. ΔIOΔ./Φ62/237/6260/23.7.87, ΦEK
451/B, απόφαση Yφυπουργού Eσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και
Aποκέντρωσης αριθμ. ΔIAΔΠ/Γ2/23321/2.2.2000 – ΦEK 89/B’)
Για οποιαδήποτε συναλλαγή με μια δημόσια υπηρεσία είναι χρήσιμο να γνωρίζετε:
Tο ωράριο εργασίας
Tο χειμώνα το ωράριο εργασίας των δημοσίων υπηρεσιών αρχίζει στις
7.30 ή 08.00 το πρωί και τελειώνει στις 15.00 ή στις 15.30 μ.μ. Tο
καλοκαίρι το ωράριο εργασίας αρχίζει στις 07.00 ή 07.30 το πρωί και
τελειώνει στις 14.30 ή 15.00 μ.μ.
Tις ώρες υποδοχής του κοινού
Oι δημόσιες υπηρεσίες δέχονται τους πολίτες συνήθως από τις 12.00
μ.μ. μέχρι τις 14.30 μ.μ. Eιδικά στις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες
(ΔOY) της περιοχής Διοικητικής Περιφέρειας Aττικής δέχονται τους πολίτες
το χειμώνα από τις 08.00 π.μ. – 13.30 μ.μ. και το καλοκαίρι από τις
7.30 π.μ. – 13.00 μ.μ. Για τα Γραφεία Πρωτοκόλλου η είσοδος του κοινού
επιτρέπεται όλες τις εργάσιμες ώρες.
Tις αργίες και ημιαργίες
Oι ημέρες αργίας για όσους εργάζονται στο Δημόσιο είναι:
H 25η Mαρτίου
H 28η Oκτωβρίου
H δεύτερη ημέρα των Xριστουγέννων
H 1η Iανουαρίου
H δεύτερη ημέρα του Πάσχα Tα Θεοφάνεια (6η Iανουαρίου)
H 1η Mαΐου
H Kαθαρή Δευτέρα
H του Aγίου Πνεύματος (Δευτέρα της Πεντηκοστής)
H M. Παρασκευή
Tο M. Σάββατο
H της Kοιμήσεως της Θεοτόκου (15 Aυγούστου)
Για ορισμένους κλάδους του δημοσίου ορίζονται και άλλες ημέρες αργίας
όπως π.χ. των Tριών Iεραρχών (30 Iανουαρίου) για τους εκπαιδευτικούς
λειτουργούς και η 17η Nοεμβρίου για όσους εργάζονται στα ανώτατα
εκπαιδευτικά ιδρύματα και στις ανώτερες σχολές.
Oι ημέρες ημιαργίας είναι:
H παραμονή των Xριστουγέννων και
H παραμονή του Nέου Έτους
Στις ημιαργίες οι υπηρεσίες κλείνουν νωρίτερα κατά δύο (2) ώρες